สมดุลเกมมันยังเป็นสิ่งที่มีอยู่จริงไหม!?

jojo741963

ไม่นานมานี้ ผมพึ่งเข้าใจหลักการอะไรบางอย่าง สำหรับเกมที่มีเนื้อหาให้คนเล่นเล่นคนเดียว สู้กับคอม หรือไม่ใช่การสู้กับผู้เล่นอื่นกันเอง

ในเกมแบบนั้นจำนวนมาก มักจะมีระบบอะไรสักอย่างเพื่อทำให้เกิดความสมดุลของตัวเกมเอง อย่างเช่น ระบบธาตุ ระบบอาชีพ ระบบเผ่า หรืออะไรก็ตามที่พอจะบ่งบอกจุดเด่น การแพ้ชนะทาง แก้ทางอย่างมีนัยสำคัญได้พวกนั้นแหละ ผมขอเรียกพวกนี้ว่า Element ละกัน

ผมมองว่าใน Element พวกนั้นที่เกมพยายามสร้างมาให้สมดุล จริง ๆ แล้วมันก็ไม่ได้สมดุลขนาดนั้น เช่น

เกมมีการพยายามสร้างให้บาง Element ออกมาแข็งแกร่ง หรือได้เปรียบกว่า Element อื่น ๆ เพื่อใช้เป็นบอส/ลาสบอส ของเกม หรือเป็นการเพิ่มความยาก/ความท้าทาย ของเกมนั่นแหละ
ซึ่งมันจะมีข้อจำกัดที่ตามมาว่า ฝั่งผู้เล่นแทบจะไม่มีทางหา Element นั้นมาใช้ได้เลย ถ้าไม่ผ่านจุดที่เกมอนุญาตให้คนเล่นทำแบบนั้นได้แล้ว

ตัวอย่าง 1
สมมติมีเกมเกมนึง แนวที่น่าจะพบเห็นได้ไม่ยาก
เกมนี้จะให้ลาสบอสเป็นธาตุมืด ซึ่งผู้เล่นจะต้องใช้ธาตุแสงที่แพ้ทางมาช่วยในการต่อสู้ เกมก็จะพยายามไม่วิธีการใดวิธีหนึ่งจะไม่ให้ผู้เล่นสามารถใช้ธาตุแสงมาช่วยในการต่อสู้ได้เลย เช่น เกมอาจจะให้ปาร์ตี้ของผู้เล่นมีธาตุแสงเมื่ออยู่ในจุดที่ใกล้จบเกมเท่านั้น หรือร้ายไปกว่านั้น ปาร์ตี้ของคนเล่นจะไม่สามารถใช้ธาตุมืด ซึ่งเป็นธาตุที่แข็งแกร่งที่สุดในเกม (เพราะเป็น Element ที่บอสสามารถใช้ได้) เลยตลอดทั้งเกม รวมไปถึงธาตุแสงด้วย

บางระบบเกมอาจจะออกแบบให้ธาตุมืดและแสงไม่มีความเกี่ยวข้องกับธาตุอื่นเลย นั่นก็ทำให้ฝั่งคนเล่นไม่สามารถหา Element ที่แก้ทางและช่วยให้เล่นง่ายขึ้นด้วยเช่นเดียวกัน

ตัวอย่าง 2
เกมโปเกม่อน มีระบบประเภทโปเกม่อนหลายชนิด แต่ประเภทมังกรดูเหมือนจะเป็นประเภทที่แข็งแกร่งและได้ความนิยมมากที่สุด (จนะกระทั่งแฟรี่มา) ซึ่งมักจะถูกใช้เป็นตัววัดความท้าทายในโปเกม่อนลีคด้วย ในโปเกม่อนเจน 1 นั้น การที่ผู้เล่นจะได้โปเกม่อนมังกรมาใช้ ก็ต้องไปหา Dragonair มาแล้วก็วิวัฒนาการเป็นไคริวด้วยความยากลำบาก เหตุผลอีกประการคือ เงื่อนไขการพัฒนาร่างโปเกม่อนมังกรส่วนใหญ่จะใช้เกณฑ์เลเวลที่สูงมากกว่าโปเกม่อนทั่วไป เหมือนเกมพยายามบอกอย่างมีนัยว่าเป็นโปเกม่อนที่ค่าพลังสูงในช่วงท้ายเกมอย่างแน่นอน

เหตุผลอีกประการคือ ในเกมโปเกม่อนยังมีโปเกม่อนแมลงด้วย ซึ่งพวกโปเกม่อนแมลงส่วนใหญ่จะหาได้ในป่าเริ่มต้น พัฒนาร่างได้เร็ว สามารถมีร่างสุดท้ายได้ตั้งแต่ต้นเกม ด้วยเหตุผลนั้นทำให้พวกโปเกม่อนแมลงดูจะมีค่าพลังเฉลี่ยต่ำกว่าโปเกม่อนทั่วไป (แต่ก็ยังคงมีความเร็วที่สูง) เหมาะจะใช้ในช่วงต้นเกม-กลางเกมมากกว่า

คล้าย ๆ กับว่าสิ่งเหล่านี้ก็เป็น Element ที่ถูกสร้างมาเพื่อเป็นกรอบของความท้าทายรึเปล่านะ

ตัวอย่าง 3
เกมที่ใช้การ์ดต่อสู้กัน ซึ่งการออกแบบเกมพวกนี้น่าจะต้องคำนึงถึงความสมดุลของระบบเป็นอย่างมาก
ถึงอย่างนั้น พวกลาสบอสก็มักจะใช้หรือมีการ์ดที่เก่งกว่าชาวบ้านทั่ว ๆ ไป
ซึ่งสิ่งเหล่านี้ก็เป็น Element ที่จำกัดไว้เพื่อความท้าทายของเกมเช่นกัน
เป็นปริศนาว่าพวกเขาได้การ์ดพวกนี้มาจากไหน หรือได้มันมายังไง คนเล่นสามารถใช้การ์ดพวกนี้ตั้งแต่ต้นเกมได้ไหม๊?

---

จากปัญหาการที่เกมมี Element เพื่อสร้างความท้าทายอย่างตั้งใจหรือไม่ตั้งใจก็ตาม มันก็จะนำไปสู่การเกิดเมต้า (META = Most effective technique available หรือ เทคนิคที่มีประสิทธิภาพสูงที่สามารถทำได้ ณ ขณะนั้น) ในเกมที่ต้องเอาชนะกับผู้เล่นอื่นอีกในที่สุด

ไม่แน่ใจว่าสิ่งที่ผมชวนคุยจะเป็นเรื่องเข้าใจยากรึเปล่า
แค่สงสัยว่าเป็นไปได้ไหมที่เราจะทำเกมซึ่งมีระดับความท้าทายต่างกันไป โดยจะไม่เสียเสน่ห์ที่น่าดึงดูดของการมี Element พวกนี้

ผมก็แค่คิดว่าถ้าเกมมันสมดุลกันจริง ๆ แล้วอะไรจะมากำหนดความยากง่ายของการเล่นล่ะ
ถ้าลาสบอสในเกม มีพลังใช้เหมือนกันเราได้ มันจะยังทำให้เกมยากและท้าทายอยู่ไหม๊?
ขณะเดียวกัน ถ้าสร้างให้ลาสบอสมี Element ที่ผู้เล่นไม่สามารถใช้ได้ ก็เหมือนถูกภาพลวงตาของความสมดุลครอบเอาไว้น่ะสิ

เป็นปริศนาที่น่าฉงนเสียจริง ๆ ....
ถ้าอ่านจบแล้ว ช่วยบอกความคิดเห็นของคุณให้เรารู้หน่อย!!

acet

ไม่ขอพูดเรื่องเกมเล่นหลายคนนะ เพราะไม่ถนัด

เกมเล่นคนเดียว สมดุลก็ต้องมีในระดับนึง แต่สมดุลมันไม่สำคัญเท่ากับเล่นแล้วสนุกรึเปล่า
เพราะเกมเล่นคนเดียวมันมีส่วนที่เป็นจิตวิทยามาหลอกเราด้วย

ยกตัวอย่าง เกมที่ผมรู้จัก เช่น Atelier Ryza เกมนี้ไปอ่านบอร์ดไหนก็จะมีคนพูดเหมือนกัน คือ มันปรับสมดุลเข้าข้างคนเล่น ให้คนเล่นได้เปรียบ คนเล่นก็ไม่ได้โง่หรอก ก็ดูออกทั้งนั้นแหละ ถ้าถามแบบหัวชนฝาว่าสมดุลไหม ก็บอกเลยว่าไม่มีทาง เพราะว่าฝั่งเรากับฝั่งศัตรูมันไม่เท่ากัน แต่ถ้าถามว่าสนุกไหม(สำหรับผม)มันสนุกไง แล้วเกมนี้ก็เพิ่งมีภาค 2 แล้วก็เอาไปเป็นฐานระบบต่อสู้ใน Blue Reflection 2 ที่ผมเล่นใน irpg อีก ดูๆก็น่าจะประสบความสำเร็จในระดับนึง

ตัวอย่างแรกไม่ขอพูดถึง ตัวอย่าง 2,3 มันเป็นเรื่องปกติของเกมเล่นคนเดียวอยู่แล้ว บอสมันต้องมีอะไรซักอย่างที่มันดีกว่าที่เราไม่มีอยู่แล้ว(หรือบางครั้งฝั่งเราก็มีอะไรซักอย่างที่ศัตรูไม่มี) ไม่งั้นมันจะท้าทายได้ยังไง ถ้าไม่ท้าทายมันก็ไม่สนุก มองในมุมกลับ ตัวอย่างพวกนี้เป็น formula ที่เค้าใช้และประสบความสำเร็จกัน อย่างโปเกมอนหรือยูกิก็ใช้สูตรนี้กัน แล้วก็ออกมาไม่รู้ตั้งกี่ภาค

ถ้ายืนยันจะสมดุลแบบหัวชนฝา ทุกอย่างต้องเท่ากันหมด ก็ลองคิดดูว่าอยากสร้างเกมแบบไหน
- สมดุลอย่างสมบูรณ์แต่(อาจ)ไม่สนุก
- ไม่สมดุลแต่สนุก

เกมความสนุกต้องมาก่อนอยู่แล้ว ไม่งั้นจะเล่นไปทำไม ส่วนจะสมดุลมากน้อยแค่ไหนเป็นเรื่องรอง
แต่ก็นะ ความคิดใครความคิดมัน ผมก็ไม่ได้เดือดร้อนอะไรด้วยอยู่แล้ว

Cookiez

คือโจ้อยากได้ความสมดุลในเกมสินะ งั้นต้องถามต่อว่าเพราะอะไร? เพราะแค่โจ้รู้สึกว่ามันไม่สมดุลเหรอ? เพราะอยากให้มันมีเกมที่มีความสมดุลจริงๆ100%? แล้วโจ้ลองคิดระบบเกมคร่าวๆที่สมดุล 100% ออกมั้ย?

ส่วนตัวนี่ คิดเห็นเหมือนเม้นบนทุกอย่าง ความสมดุลมันก็ต้องมีบ้าง ไม่ใช่ปล่อยให้เละเทะจนเกินไป แต่หลักสำคัญของเกมก็คือความสนุกนี่แหละ ถ้าสนุกก็โอเคแล้ว ไม่ต้องเพอร์เฟคทุกอย่างก็ได้ แค่เล่นแล้วสนุกก็พอ

Mysticphoenix

สมดุลพอประมาณ ไม่ต้องสมดุลสุดโต่ง 100% ก็ได้
เอาแค่ไม่ให้คนไปกองกันอยู่ class เดียว, อาวุธชนิดเดียว, ธาตุเดียว

MONGONGAMER

ความสมดุลอย่างงั้นเหรอ ลองดูเกมผมเป็นตัวอย่างมั้ยล่ะ